|
Nazwisko Tadeusza Kościuszki (1746-1817)
zyskało w historii Polski znaczenie niezwykłe i nadało miano insurekcji
1794 r. Student Szkoły Rycerskiej, Kościuszko w wieku 23 lat (1769)
wyjechał na studia w zakresie inżynierii lądowej do Paryża na koszt
dyrektora szkoły księcia Adama Czartoryskiego. Podążył do Ameryki
w 1775 roku, przyczynił się wybitnie do zwycięstwa wojsk Stanów
Zjednoczonych. Kierował tam pracami fortyfikacyjnymi (m.i.w West
Point), przyczynił się do zwycięstwa pod Saratogą (17 października
1777r.) Po powrocie do kraju w 1784r., przez parę lat próbował życia
prywatnego, osiadł w swym majątku Siechnowice. |
W okresie Sejmu Czteroletniego
był generałem wojsk koronnych (1789). Podczas wojny z Rosją w 1792r.
otrzymał medal Virtuti Militari za współudział w zwycięstwie pod Zieleńcami.
Odniósł także sukces jako dowódca w bitwie pod Dubienką. Po przystąpieniu
króla do konfederacji targowieckiej udał się na emigrację do Galicji,
a później do Lipska. Przewidziany na wodza powstania wyjeżdżał do Francji,
gdzie starał się uzyskać pomoc dla Polski. Jako Naczelnik powstania
1794 roku stał się ogólnonarodowym przywódcą. Rozbił oddziały rosyjskie
pod Racławicami.
Doceniając konieczność pozyskania chłopów,
wydał Uniwersał Połaniecki. Ranny pod Maciejowicami dostał się do niewoli
rosyjskiej. Zwolniony w listopadzie 1796r przez cara Pawła I, wyjechał
do Stanów Zjednoczonych ,gdzie przebywał do 1789r. Wezwany przez Napoleona
I w 1806r., jako warunek współpracy z cesarzem postawił uprzednie ogłoszenie
przez cesarza deklaracji w sprawie utworzenia Polski w granicach przedrozbiorowych
z ustrojem wzorowanym na angielskim. Podobne warunki wysunął w 1815r.
wobec cara Aleksandra I, konsekwentnie unikając politycznego angażowania
się. Ostatnie lata życia spędził w Solunze, gdzie zmarł w 1817r. Zwłoki
Tadeusza Kościuszki spoczywają na Wawelu. W testamencie obdarzył wolnością
i ziemię chłopów w swym majątku Siechnowice. Podobnie, wcześniej polecił
obdarzyć wolnością Murzynów w dobrach otrzymanych od rządu Stanów Zjednoczonych.
Tadeusz Kościuszko
już za życia stał się symbolem walki o niepodległość Polski. Postawa
Kościuszki była tematem nieznanych utworów literackich, muzycznych
i dzieł malarskich, które ugruntowały jego sławę.
|
|
"Imię jego
należy do całego cywilizowanego świata, a jego cnoty całej ludzkości
własnością"
Każdego
roku z okazji Dni Patrona Szkoły uczniowie klas pierwszych przygotowując
się do Turnieju Klas Pierwszych zobywają wiedzę o Tadeuszu Kościuszce
- Patronie ZSS we Włocławku.
Urodził się 04.02.146r. w Mereczowszczyźnie (Wołyń). Pochodził ze średniej
klasy. W powstaniu 1794 roku, był Naczelnikiem Sił Narodowych. W latach
1755-1760 uczył się u Pijarów w Lubieszowie, a później w Szkole Rycerskiej
w Warszawie. Uzupełniał wykształcenie w zakresie inżynierii wojskowej
na studiach w Paryżu, po czym wrócił o kraju w 1774 roku. Jego pobyt
w ojczyźnie nie jest długi, popadł w konflikt z hetmanem Józefem Sosnowskim.
Emigruje Kościuszko do Ameryki Północnej i wsławia się odwagą w bitwie
o Saratogę w 1777 roku. Do kraju powraca w 1784 roku i osiada w swym
majątku w Siechnowicach. W 1792 roku w obronie Konstytucji 3-go Maja
walczy w armii koronnej umiejętnie organizując współdziałanie różnych
rodzajów wojsk. Po przystąpieniu Stanisława Augusta do konfederacji
targowickiej podał się do dymisji, czym wzbudził uznanie w kraju i poza
jego granicami. W początkach 1793 roku bezskutecznie zabiega o pomoc
Francji, we wrześniu przedstawia projekt powstania tym, którzy zadeklarowali
do niego przystąpienie. Termin marzec 1794 roku wyznacza dopiero pod
koniec lutego tegoż roku. 24.03.17794 roku zostaje ogłoszony w Krakowie
Akt powstania, Tadeusz Kościuszko obejmuje funkcję Naczelnika. Jego
wojska rozbijają armię rosyjską pod Racławicami umożliwiając przeprowadzenie
dalszych działań zbrojnych.
|
Jako polityk docenił pozyskanie dla
powstania chłopów i dlatego 06.05.1794 roku wydaje "Uniwersał
Połaniecki" (inaczej Uniwersał Kościuszkowski), który znosił
poddaństwo osobiste, ograniczał pańszczyznę. Po klęsce pod Maciejowicami
dostał się Kościuszko do niewoli i zostaje uwięziony w Twierdzy
Petropawłowskiej w Petersburgu. |
W listopadzie 1796 roku uwalnia go
Paweł I. Kościuszko udaje się najpierw do Ameryki, później przybywa
do Paryża, gdzie zostaje przyjęty z honorami przez władze francuskie
i emigrację polską.
W 1800 roku z inicjatywy T. Kościuszki wydana zostaje potajemnie w Paryżu
napisana przez Jakobina Pawlikowskiego broszura "Czy Polacy mogą
się wybić na niepodległość?". Odmawia Kościuszko także współpracy
Napoleonowi, gdyż ten nie przyjmuje jego propozycji warunków ustrojowych
wolnej Polski. Ostatnie lata życia Naczelnik spędza w Salur w Szwajcarii,
tam też umiera 5.X.1817roku. Zwłoki jego spoczęły w grobach królewskich
na Wawelu. W latach 1820-1822 usypano kopiec jego imienia pod Krakowem.
W Stanach Zjednoczonych stawiano mu pomnik m.in. w Waszyngtonie, Chicago.
Dnia 11 czerwca 1979 roku Zespołowi
Szkół Samochodowych we Włocławku nadano jego imię, a na tablicy pamiątkowej
wmurowanej tego dnia napisano:
"Obywatel,
który chce być dobrym Polakiem powinien poświęcić wszystko dla
ojczyzny i być zawsze ludzkim i sprawiedliwym". |
|
Obszerne fragmenty poświęcone Tadeuszowi Kościuszce pochodzą z pracy
Sławomira Golisa, ucznia I Tsa w roku szkolnym 1998/99, który przygotowywał
się do Turnieju Klas Pierwszych.